"Instytucje oświatowe dla ludu posiadają większe wartości niż uniwersytety…
… Każdy wychowaniec szkoły ludowej staje się dla swojego otoczenia ośrodkiem
wpływów kulturowych…”
 

 „Historia chłopów polskich”
 

 

Gołotczyzna, to od stu lat, prężny ośrodek oświaty rolniczej. Powstanie i rozwój Gołotczyzny było możliwe dzięki niezwykłej ofiarności Aleksandry z Sędzimirów Bąkowskiej i głoszącego te same idee społeczne – Aleksandra Świętochowskiego. Był on czołowym przedstawicielem pozytywizmu polskiego, głównym twórcą jego programu, zawierającego się w dwóch hasłach: „pracy organicznej" i „pracy u podstaw”.
Praktyczną realizacją haseł polskiego pozytywizmu, było powstanie szkół gołockich.

4 - 5 lipca 2009 r. szkoła obchodziła swoje 100 - lecie. W związku z tym postanowiono aby szkoła posiadał własne logo. Były już próby aby placówka posługiwała się własnym znakiem. Używano  różnych symboli. Jednak oficjalne zatwierdzenie żadnego znaku nie nastąpiło.

23 lutego Dyrektor Szkoły Zdzisław Podgórski podczas Posiedzenia Rady Pedagogicznej zapoznał zebranych z projektem logo szkoły, którego był projektodawcą.

23 lutego RP uchwaliła oficjalne logo ZSCKR w Gopłotczyźnie.

• Rys historyczny

• Patron - Aleksander Świętochowski

• Aleksandra Bąkowska

 

"Instytucje oświatowe dla ludu posiadają większe wartości niż uniwersytety…
… Każdy wychowaniec szkoły ludowej staje się dla swojego otoczenia ośrodkiem
wpływów kulturowych…”
 

 „Historia chłopów polskich”
 

 

Gołotczyzna, to od stu lat, prężny ośrodek oświaty rolniczej. Powstanie i rozwój Gołotczyzny było możliwe dzięki niezwykłej ofiarności Aleksandry z Sędzimirów Bąkowskiej i głoszącego te same idee społeczne – Aleksandra Świętochowskiego. Był on czołowym przedstawicielem pozytywizmu polskiego, głównym twórcą jego programu, zawierającego się w dwóch hasłach: „pracy organicznej i „ pracy u podstaw”.
Praktyczną realizacją haseł polskiego pozytywizmu, było powstanie szkół gołockich.

W 1909 roku Aleksandra Bąkowska zalegalizowała szkołę u władz petersburskich jako „Fermę Praktyczną Gospodarstwa Domowego dla Dziewcząt Wiejskich”. Świętochowski natomiast pragnął założyć szkołę rolniczą dla synów włościańskich.

W 1912 roku powstała w Bratnem „Ferma Praktyczna Gospodarstwa dla Chłopców Wiejskich”. Szkołę tę nazwał Świętochowski „Bratne”. Oczekiwał od jej wychowanków, aby każdy z nich był „dla ziemi synem, dla ludu bratem”. Nauka w obydwu szkołach była bezpłatna. Szkoły gołockie wychowywały młodzież na światłych obywateli, patriotów społecznych, działaczy wiejskich.

Dzieło Aleksandry Bąkowskiej i Aleksandra Świętochowskiego zniweczył wybuch I wojny światowej.

Lata 1918 – 1939 otworzyły nowy rozdział w dziejach szkół rolniczych w Gołotczyźnie. Organizatorzy w trosce o utrzymanie ich bytu, postanowili przekazać je Państwu Polskiemu (29 X 1920 r.). Szkoły, stały się państwowe i przeszły pod bezpośredni zarząd Ministerstwa Rolnictwa.

23 czerwca 1938 r. utworzono w Gołotczyźnie Państwowe Liceum Gospodarstwa Wiejskiego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

W wyniku II wojny światowej zawieszono zajęcia. Pierwszy po zakończeniu wojny rok szkolny w Gołotczyźnie inaugurowano 5 XI 1945 roku. Powołano wtedy Koedukacyjną Szkołę Powiatową Gospodarstwa Wiejskiego.

15 września 1949 r. zainaugurowano pierwszy rok szkolny w Koedukacyjnym Liceum Rachunkowości Rolnej. Nauka trwała 4 lata. Absolwenci otrzymywali świadectwa dojrzałości z prawem wstępu na wyższe uczelnie.

W 1957 roku pierwszym i drugim klasom technikum rachunkowości rolnej zmieniono program nauczania na program właściwy technikum rolniczemu. W 1961 roku szkołę opuścili ostatni absolwenci – księgowi i już pierwsi absolwenci technikum rolniczego. W tym samym roku po czterech latach budowy, szkoła otrzymała nowy budynek, który w następnych latach został rozbudowany. W listopadzie 1968 roku wprowadzili się do nowego internatu pierwsi mieszkańcy.

Ważnym wydarzeniem w życiu szkoły było nadanie jej w 1984 r. imienia Aleksandra Świętochowskiego. W tym też roku szkoła została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 1999 r. organem prowadzącym szkoły został samorząd powiatowy.

W 2008 roku ponownie przejęło szkoły Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Dzień dzisiejszy szkoły jest kontynuacją idei pozytywistycznych jej protoplastów Aleksandra Świętochowskiego i Aleksandry Bąkowskiej.

W okresie stu lat istnienia szkoły rolniczej w Gołotczyźnie ukończyło ok. 8000 absolwentów. Często pełnią oni ważne funkcje w życiu gospodarczym, społecznym, politycznym. Wielu z nich prowadzi gospodarstwa rolne w najbliższym otoczeniu szkoły i aktywnie działa w grupach producentów rolnych.

Dwudziesty pierwszy wiek przyniósł szkole nowe wyzwania. Członkostwo w Unii Europejskiej zwiększyło zainteresowanie młodzieży i dorosłych uzyskaniem wykształcenia rolniczego. Obecnie Zespół Szkół oferuje kształcenie w zawodach:

• Technik rolnik,

• Technik agrobiznesu,

• Technik Architektury Krajobrazu,

• Technik Ogrodnik,

• Technik Turystyki Wiejskiej,

• Zasadnicza Szkoła Zawodowa o specjalnościach: ogrodnik oraz mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych,

• Technikum Uzupełniające,

•  Kurs kwalifikacyjny - kwalifikacja R3

Sukcesywnie unowocześniana jest baza dydaktyczna. Funkcjonują pracownie hodowli, uprawy roślin, językowe, komputerowe i nowoczesna baza do kształcenia praktycznego. Nauczanie odbywa się przy pomocy nowoczesnych środków dydaktycznych m.in. tablicy interaktywnej. Wysoki poziom kształcenia zapewnia wykwalifikowana kadra pedagogiczna.

Uczniowie systematycznie odnoszą sukcesy w Olimpiadzie Wiedzy i Umiejętności Rolniczych oraz w zawodach sportowo – obronnych.

 

Aleksander Świętochowski

PSEUDONIM

WŁADYSŁAW OKOŃSKI,

 POSEŁ PRAWDY

Urodził się 18 stycznia 1849 roku w Stoczku w województwie siedleckim. Zmarł 25 kwietnia 1938 roku w Gołotczyźnie. Był publicystą, pisarzem, krytykiem literackim a także filozofem i historykiem. Wybitny działacz społeczno-oświatowy, za największe dzieło swojego życia w tej dziedzinie uważał powstanie jeszcze pod rozbiorami szkół rolniczych w Gołotczyźnie i Bratnem. Należał do czołowych ideologów i przywódców pozytywizmu warszawskiego. Studiował historię w Szkole Głównej w Warszawie, a na Uniwersytecie w Lipsku uzyskał doktorat z filozofii. W Przeglądzie Tygodniowym sformułował program młodych pozytywistów, był redaktorem i wydawcą Nowin, przez blisko dwadzieścia lat (1881-1902) wydawał Prawdę, potem miesięcznik Kultura Polska i Humanista Polski. Domagał się dla Królestwa Polskiego autonomii. W latach 1906-1913 założył i kierował Towarzystwem Kultury Polskiej, które miało swoje oddziały m.in. w Ciechanowie, Pułtusku, Mławie, Płońsku. Był gorącym rzecznikiem postępu, oświaty, kultury, walczył o równe prawa dla kobiet, Żydów, zwalczał konserwatyzm, wstecznictwo i klerykalizm. Od 1912 roku aż do śmierci mieszkał w Gołotczyźnie, gdzie związał się wspólną ideą i głębszym uczuciem osobistym z Aleksandrą Bąkowską. Oboje założyli tu dwie szkoły. Świętochowski jeździł do Golądkowa, Sokołówka i innych szkół z odczytami, do niego przyjeżdżało wielu pisarzy i działaczy po słowa otuchy, radę. Wreszcie w Gołotczyźnie powstała większość jego aktualnych po dzień dzisiejszy prac. Jego dorobek pisarski jest bogaty i bardzo różnorodny. Oto tylko niektóre tytuły jego prac: Siedem grzechów głównych, O powstawaniu praw moralnych, Dramata, Liberum veto, O prawach człowieka i obywatela, O prawach mniejszości, Czcigodni Polacy, Historia chłopów polskich, Genealogia teraźniejszości, Pisma wybrane, Wspomnienia i inne. Pochowany został na cmentarzu w Sońsku twarzą zwrócony w stronę szkół rolniczych, które tak ukochał i którym poświęcił dużą część swojego długiego życia oraz prawie cały majątek. Pamięć o nim przetrwa w pokoleniach, w ich świadomości, a tu w Gołotczyźnie powstaje Muzeum im. Świętochowskiego, jest jego pomnik dłuta T. Łodziany, tablica pamiątkowa ufundowana przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Ciechanowskiej na Almie, domu, w którym zakończył się "jeden z najczynniejszych i najowocniejszych żywotów w życiu społecznym i literaturze polskiej" (S. Sandker).

Źródło: E. Lewandowski - "Bratniacy" Gołotczyzna 1984.

 

Aleksandra Bąkowska

Urodziła się w Ślubowie w roku 1851. Rodzice jej, Sędzimirowie skoligaceni z arystokratycznymi rodami myśleli o zupełnie innej drodze życiowej dla młodej hrabianki. Wcześnie wydali ją za mąż za typowego przedstawiciela ich świata, do którego ona już nie należała. Po mężu odziedziczyła tylko nazwisko. Wkrótce wyjechała do Warszawy, oddaliła się od swojej, krytycznie do niej nastawionej rodziny. Ideowo związała się z czasopismem Głos, które nawoływało do podniesienia ludności chłopskiej z nędzy, o oświatę i kulturę dla niej. W Warszawie poznała Aleksandra Świętochowskiego i odtąd połączyli się na długie lata. W Warszawie dokonała przekładu dzieła antropologa i socjologa Morgana "Społeczeństwo pierwotne" i książki Taylora "Antropologia". W 1889 roku opublikowała ona w czasopiśmie ludoznawczym "Wisła" artykuł pt. "O metodzie badań i rozwoju instytucji w zastosowaniu do praw małżeństwa i pochodzenia". Ten rodzaj pracy Bąkowskiej dowodzi jak rozległe były jej zainteresowania i jak była ona zdolna. Będąc w Warszawie zakupiła majątek Gołotczyznę i z góry założyła przeznaczenie jego na cele społeczne. Jak się później okazało powstała tu szkoła rolnicza dla dziewcząt, potem dla chłopców. Życie jej i działalność nie była łatwa. Dużo przeszkód zewnętrznych było do pokonania. Do tego jeszcze ogromne zacofanie, konserwatyzm i przeszkody ze strony własnego środowiska. Tylko ludzie przeniknięci do głębi ideami pozytywistycznymi i umiłowaniem biednego ludu mogli to przetrwać. I przetrwali. Gołotczyzna w ostatnich latach zaborów była wielkim ogniskiem oświaty i światła, była w nim w odrodzonej Polsce, jest też dziś w Polsce Ludowej. Trzeba pamiętać, że swoje dzisiejsze istnienie zawdzięcza Aleksandrze Bąkowskiej, Aleksandrowi Świętochowskiemu i tym wszystkim, którzy widzieli dalej, żyli szybciej, wyprzedzali swoją epokę. Aleksandra Bąkowska na trwałe weszła do historii nie tylko lokalnej. Zmarła w maju 1926 roku. Spoczywa na cmentarzu w Klukowie obok swoich rodziców. Na skromnym grobie widnieje napis: "Żyła w zacności, zmarła w chwale, zmartwychwstaje w czci serc wdzięcznych. "Na to epitafium trzeba było zapracować. A pamięć o niej, jej dziele? Jest ponadczasowa. Cmentarz jest odwiedzany przez młodzież z Gołotczyzny, w 55 rocznicę jej śmierci wspólnie z Towarzystwem Miłośników Ziemi Ciechanowskiej odbyło się na jej grobie uroczyste złożenie kwiatów. Ukazują się rocznicowe artykuły, które przypominają młodszym pokoleniom tę wspaniałą postać, przepięknej urody, gorącego serca", bielszą od śniegu", jak nazywali ją ci, którzy mieli szczęście ją spotykać i korzystać z jej dobrodziejstw. Czas mija. Niewiele osób pamięta piosenkę, którą lubiła Aleksandra Bąkowska, którą wtedy codziennie słychać było w Gołotczyźnie z ust rozśpiewanej młodzieży chłopskiej:

"Byśmy zawsze tak śpiewały

Dzielne mogły być

Gołotczyznę pamiętały

Póki będziem żyć".

Źródło:E.Lewandowski- ''Bratniacy" Gołotczyzna 1984.